رابطه جنسی بعد از تعویض مفصل لگن یکی از موضوعات پر تکراری است که بیمارانی که تحت عمل جراحی تعویض مفصل لگن قرار گرفته اند، مطرح می‌کنند. تعویض مفصل لگن از جمله عمل‌های جراحی رایجی است که برای بازگرداندن توان حرکتی و کاهش درد مزمن بیماران انجام می‌شود. این جراحی، هرچند با هدف بهبود عملکرد جسمی انجام می‌شود، اما جنبه‌های مختلفی از زندگی فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها روابط زناشویی است. بسیاری از بیماران پس از این جراحی، پرسش‌هایی در ذهن دارند که گاه از بیان آن‌ها خجالت می‌کشند. در این متن به این موضوع پرداخته می‌شود که پس از تعویض مفصل لگن، از چه زمانی می‌توان فعالیت جنسی را از سر گرفت، چه خطراتی در صورت بازگشت زودهنگام وجود دارد، وضعیت‌های مناسب‌تری برای جلوگیری از آسیب کدام‌اند، تفاوت میان زنان و مردان از نظر محدودیت‌ها چیست.
بعد از تعویض مفصل لگن، از چه زمانی می‌توان رابطه جنسی را شروع کرد؟
پس از انجام جراحی لگن، اغلب بیماران تمایل دارند بدانند چه زمانی می‌توانند به زندگی عادی، از جمله روابط زناشویی، بازگردند. زمان بازگشت به فعالیت جنسی به عوامل متعددی بستگی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به نوع جراحی، جنسیت بیمار، روش تثبیت مفصل و شرایط عمومی بدن اشاره کرد. به‌طور معمول، پزشکان توصیه می‌کنند که بیماران حداقل چهار تا شش هفته پس از جراحی از داشتن رابطه جنسی خودداری کنند. این مدت زمان به بدن فرصت می‌دهد تا با مفصل جدید سازگار شود و بافت‌های اطراف مفصل تا حدودی ترمیم شوند. در برخی موارد، بسته به پیچیدگی جراحی یا وجود شرایط زمینه‌ای، ممکن است این بازه زمانی طولانی‌تر شود. تصمیم نهایی باید با مشورت مستقیم پزشک معالج اتخاذ شود، چرا که هر بیمار شرایط خاص خود را دارد و نمی‌توان یک نسخه عمومی برای همه تجویز کرد.
رابطه جنسی بعد از جراحی لگن خطرناک است؟
رابطه زناشویی زودتر از زمان توصیه‌شده می‌تواند خطرات قابل توجهی برای بیمار ایجاد کند. یکی از جدی‌ترین نگرانی‌ها، احتمال جابجایی یا دررفتگی مفصل مصنوعی است. در مراحل اولیه پس از جراحی، هنوز بافت‌های نگهدارنده مفصل به‌طور کامل تثبیت نشده‌اند و هرگونه فشار یا حرکت ناگهانی می‌تواند باعث ناپایداری مفصل شود. این وضعیت ممکن است نیاز به عمل مجدد یا بستری شدن دوباره را به دنبال داشته باشد.
علاوه بر خطر جابجایی مفصل، وارد آمدن فشار بیش از حد به ناحیه جراحی می‌تواند منجر به التهاب، تورم یا حتی آسیب به اعصاب اطراف مفصل شود. در برخی بیماران نیز رابطه زودهنگام موجب تشدید درد و ایجاد احساس ناراحتی در ناحیه لگن می‌شود که ممکن است روند بازتوانی را کند کند.
خطرات رابطه جنسی زود هنگام بعد از جراحی:
- عفونت
- لخته شدن خون
- دررفتگی مفصل مصنوعی
- درد
- اختلال در ترمیم بافت
کدام پوزیشن‌ها برای رابطه جنسی بعد از تعویض مفصل لگن بی‌خطرتر هستند؟
با وجود محدودیت‌هایی که در هفته‌های نخست بعد از عمل تعویض مفصل لگن وجود دارد، بسیاری از بیماران مایل هستند بدانند که پس از گذشت دوران اولیه بهبودی، چگونه می‌توانند بدون نگرانی به فعالیت‌های جنسی بازگردند. در این مرحله، انتخاب وضعیت مناسب اهمیت زیادی دارد. وضعیت‌هایی که در آن بیمار در موقعیتی ثابت قرار دارد و لگن دچار چرخش یا کشش شدید نمی‌شود، بی‌خطرتر در نظر گرفته می‌شوند. اجتناب از وضعیت‌هایی که نیاز به باز شدن بیش از حد پاها یا خم شدن مفصل دارند، توصیه می‌شود. همچنین استفاده از بالش‌های حمایتی می‌تواند به پایداری بیشتر مفصل کمک کند. بهتر است بیمار نقش غیرفعال‌تری در رابطه داشته باشد تا فشار کمتری به مفصل وارد شود. هرگونه حرکتی که با درد یا احساس ناپایداری همراه باشد، باید بلافاصله متوقف شود.
زنان و مردان بعد از این جراحی برای رابطه محدودیت‌های متفاوتی دارند؟
اگرچه اصول کلی مراقبت پس از جراحی برای همه یکسان است، اما برخی تفاوت‌های فیزیولوژیکی میان زنان و مردان وجود دارد که می‌تواند میزان و نوع محدودیت‌های پس از جراحی را تحت تأثیر قرار دهد.
در زنان، ساختار لگن و زاویه مفاصل می‌تواند سبب شود که برخی وضعیت‌ها فشار بیشتری به محل جراحی وارد کنند. در نتیجه ممکن است در مراحل اولیه، نیاز بیشتری به محافظت و دقت در انتخاب وضعیت‌های جنسی وجود داشته باشد.
در مردان نیز، اگرچه خطر دررفتگی کمتر است، اما امکان بروز درد در ناحیه کشاله ران یا محدودیت در دامنه حرکت وجود دارد. بنابراین هر دو جنس باید با توجه به احساس درد و راحتی خود، رابطه را تنظیم کنند و در صورت بروز علائم غیرعادی، با پزشک مشورت نمایند.
چه علائمی نشان می‌دهد که هنوز برای رابطه جنسی زود است؟
تعدادی از علائم وجود دارند که نشان می‌دهند بدن هنوز برای تحمل فشار رابطه جنسی آماده نیست. اگر فردی هر یک از این علائم را تجربه می‌کند، باید از فعالیت جنسی خودداری کرده و موضوع را با تیم درمانی در میان بگذارد. نادیده گرفتن این علائم می‌تواند منجر به آسیب‌دیدگی جدی و نیاز به مداخلات درمانی بیشتر شود. علائم هشدار دهنده برای پرهیز از رابطه جنسی:
- احساس درد شدید در ناحیه لگن
- محدودیت حرکت
- تورم مداوم
- بی‌ثباتی هنگام ایستادن یا نشستن
- صدای غیرعادی از مفصل هنگام حرکت
تعویض مفصل لگن بر میل جنسی تاثیر می‌گذارد؟
یکی از دغدغه‌های بیماران این است که آیا انجام این جراحی بر میل جنسی آن‌ها تأثیر خواهد گذاشت یا خیر. واقعیت آن است که پاسخ به این سؤال پیچیده است و به عوامل متعددی بستگی دارد. در برخی بیماران، کاهش درد مزمن و افزایش توانایی حرکت، منجر به بهبود وضعیت روحی و افزایش میل جنسی می‌شود. با این حال، عوامل روانی مانند اضطراب از آسیب احتمالی، ترس از درد یا نگرانی از واکنش شریک زندگی می‌تواند تأثیر معکوس داشته باشد. برخی داروهایی که پس از عمل تجویز می‌شوند نیز ممکن است به‌طور موقت میل جنسی را کاهش دهند.
رابطه جنسی می‌تواند باعث دررفتگی مفصل مصنوعی شود؟
دررفتگی مفصل مصنوعی یکی از نگرانی‌های جدی پس از جراحی است. اگرچه این مشکل در موارد نادری اتفاق می‌افتد، اما در صورتی که بیمار زودتر از موعد یا بدون رعایت نکات احتیاطی وارد رابطه جنسی شود، احتمال وقوع آن افزایش می‌یابد. حرکت‌هایی که باعث چرخش شدید لگن، باز شدن بیش از حد پاها یا فشار مستقیم به مفصل می‌شوند، خطر بیشتری دارند. پرهیز از وضعیت‌های نامطمئن و رعایت دستورالعمل‌های توانبخشی، به شکل قابل توجهی از این خطر می‌کاهد. همچنین استفاده از وسایل کمکی و ارتباط مناسب با شریک زندگی می‌تواند به ایجاد شرایطی ایمن و آسوده کمک کند.
