انواع آسیب های ورزشی و درمان ها

آسیب های ورزشی همانطور که از نامشان پیداست، اغلب در زمان ورزش کردن و فعالیت هایی در باشگاه یا مسابقات به وجود می‌آید. این آسیب ها معمولا بسیار دردناک بوده و فرد اگر این موارد را برطرف نکند، به مشکلات بیشتر و وسیع دچار می‌شود.  دکتر محمد واحدیان در زمینه درمان انواع آسیب های ورزشی مهارت دارند و تاکنون تمامی عمل های ایشان در این زمینه موفق بوده که به همین دلیل مراجعین خاصی در این زمینه را به خود اختصاص داده اند. 

آسیب های ورزشی چیست؟

آسیب ‌های ورزشی به صدماتی گفته می‌شود که در اثر فعالیت ‌های ورزشی یا فیزیکی به بدن وارد می‌شود. این آسیب ‌ها به دلیل فشار بیش از حد، حرکت ‌های ناگهانی، تکنیک ‌های نادرست یا آسیب‌ های ضربه‌ای به وجود می‌آیند. علاوه بر این، برخی آسیب‌ های مزمن نیز به مرور زمان و با تکرار فعالیت‌ های ورزشی ایجاد می‌شوند.

آسیب های ورزشی در والیبال

آسیب‌های ورزشی در والیبال به‌ دلیل حرکات تکراری، پرش‌های مداوم و برخوردهای ناگهانی به وجود می‌آیند. شایع‌ ترین آسیب‌ها شامل پیچ‌خوردگی مچ پا، آسیب‌های شانه مانند التهاب تاندون‌های روتاتور کاف، دردهای زانو مخصوصا زانوی پرشگران و کشیدگی عضلات است. همچنین در بازیکنانی که تمرینات قدرتی و کششی مناسب ندارند، احتمال آسیب به ناحیه کمر و آرنج نیز وجود دارد. پیشگیری از این آسیب‌ها با گرم‌کردن مناسب، تقویت عضلات پشتیبان و استفاده از تکنیک‌های صحیح پرش و فرود، تا حد زیادی امکان‌ پذیر است.

آسیب های ورزشی در فوتبال

آسیب‌های ورزشی در فوتبال به‌ دلیل ماهیت پرفشار و تماس‌ بدنی این ورزش، بسیار شایع هستند و می‌توانند از صدمات خفیف تا آسیب‌های جدی متغیر باشند. شایع‌ ترین این آسیب‌ها شامل پیچ‌خوردگی مچ پا، کشیدگی عضلات همسترینگ، ضربه به زانو (مانند پارگی رباط صلیبی، کوفتگی عضلانی، و ضربه به سر یا صورت است. این آسیب‌ها معمولا در اثر برخورد بازیکنان، تغییر جهت ناگهانی، فرود نامناسب پس از پرش یا گرم‌ نکردن صحیح قبل از بازی رخ می‌دهند. پیشگیری، آمادگی بدنی مناسب، تمرینات اصلاحی و استفاده از تجهیزات محافظ، نقش مهمی در کاهش خطر این آسیب‌ها ایفا می‌کنند.

آسیب های ورزشی در شنا

آسیب‌های ورزشی در شنا اغلب به دلیل حرکات تکراری، تکنیک نادرست یا تمرینات بیش از حد ایجاد می‌شوند. شایعترین آسیب‌ها شامل التهاب تاندون شانه، شناخته‌ شده به عنوان شانه شناگرها، دردهای ناحیه گردن، کمر و گاهی زانوها در شنای قورباغه است. گرچه شنا ورزشی کم‌ برخورد محسوب می‌شود، اما در صورت بی‌توجهی به گرم‌کردن مناسب، اصلاح فرم حرکتی و استراحت کافی، خطر آسیب‌های مزمن عضلانی اسکلتی افزایش می‌یابد.

آسیب های ورزشی در دویدن

آسیب‌های ورزشی به صدماتی گفته می‌شود که در هنگام انجام فعالیت‌های بدنی یا ورزشی به وجود می‌آیند. این آسیب‌ها می‌توانند به صورت ناگهانی و حاد یا به تدریج در اثر استفاده بیش از حد ایجاد شوند. رایج‌ترین آسیب‌ها شامل کشیدگی عضلات، پیچ‌خوردگی مفاصل، آسیب به رباط‌ها، کوفتگی و شکستگی استخوان‌ها است. عوامل متعددی مانند گرم نکردن بدن قبل از ورزش، تکنیک نادرست، عدم آمادگی بدنی، تجهیزات نامناسب و زمین‌های غیرایمن می‌توانند در بروز آسیب‌های ورزشی نقش داشته باشند.

برای پیشگیری از آسیب‌های ورزشی، رعایت نکات ایمنی مانند انجام حرکات کششی و گرم‌ کردن قبل از شروع فعالیت، استفاده از تجهیزات استاندارد، یادگیری روش صحیح انجام حرکات و استراحت کافی بین جلسات تمرینی بسیار مهم است. همچنین، در صورت بروز آسیب، باید به آن رسیدگی مناسب شود تا از تشدید آسیب یا مزمن شدن آن جلوگیری گردد.

شایع ترین آسیب های ورزشی

آسیب ‌های ورزشی به دلیل فشار زیاد، حرکت‌ های ناگهانی یا استفاده نادرست از بدن در حین فعالیت ‌های ورزشی ایجاد می‌شوند. برخی از شایع ‌ترین آسیب‌ ها عبارتند از:

پیچ خوردن پا

پیچ خوردن پا یکی در ورزش ‌هایی مانند فوتبال، بسکتبال و دویدن رخ می‌دهد. این آسیب زمانی اتفاق می‌افتد که رباط ‌های اطراف مچ پا به دلیل پیچش یا چرخش ناگهانی مفصل، کشیده یا پاره شوند. در پیچ خوردن پا، احساس درد، تورم و ناتوانی در حرکت دادن مفصل وجود دارد و در موارد شدیدتر توانایی تحمل وزن بر روی پا کاهش می‌یابد. این آسیب ‌ها به دلیل تغییرات سریع جهت ‌گیری یا فرود نادرست پس از پرش به وجود می‌آید.

کشیدگی عضلات

کشیدگی عضلات به دلیل کشیده شدن بیش از حد یا پارگی الیاف عضله رخ می‌دهد. این آسیب در عضلات پشت، همسترینگ، ساق پا و کمر مشاهده می‌شود و بیشتر در ورزش‌ هایی که شامل حرکات سریع، پرش‌ های بلند  یا تغییر جهت ناگهانی هستند، مانند فوتبال، دویدن یا بسکتبال، اتفاق می‌افتد. کشیدگی عضلات باعث درد، تورم، ضعف و محدودیت در حرکت عضله آسیب ‌دیده می‌شود. این آسیب با استراحت، استفاده از یخ، داروهای ضد التهاب و فیزیوتراپی درمان می‌شود.

آسیب تاندون آشیل

آسیب تاندون آشیل در ورزش‌هایی مانند دویدن، فوتبال و بسکتبال رخ می‌دهد. تاندون آشیل، که بزرگ ‌ترین تاندون بدن است و اتصال عضله ساق پا به استخوان پاشنه را فراهم می‌کند، به دلیل فشار زیاد یا کشش بیش از حد دچار التهاب، پارگی یا کشیدگی می‌شود. این آسیب با درد شدید در ناحیه پاشنه یا پایین ساق پا همراه است و حرکت و دویدن را دشوار می‌کند. علل عمده آسیب به تاندون آشیل شامل استفاده بیش از حد، عدم گرم ‌کردن مناسب، یا فرود نادرست پس از پرش ‌ها هستند.

✅✅ بیشتر بخوانید: تعویض مفصل زانو

ترک خوردن استخوان پا

ترک خوردن استخوان پا یکی از آسیب‌ های جدی در ورزش‌ های برخوردی یا پرتحرک مانند فوتبال، بسکتبال و اسکی است. این آسیب به دلیل ضربه شدید، سقوط از ارتفاع، تصادف یا فشار بیش از حد به استخوان رخ می‌دهد. ترک خوردن استخوان پا باعث درد شدید، تورم، تغییر شکل یا محدودیت در حرکت می‌شود. بسته به شدت آسیب، نیاز به درمان‌ های مختلفی مانند گچ ‌گرفتن، جراحی یا فیزیوتراپی می‌باشد. پیشگیری از این نوع آسیب ‌ها شامل استفاده از تجهیزات حفاظتی مناسب و رعایت تکنیک ‌های درست در حین ورزش است.

گرفتگی عضلات ساق پا بعد از ورزش به چه دلیل است؟

گرفتگی عضلات ساق پا بعد از ورزش به‌ دلیل انقباض ناگهانی و غیرارادی عضله اتفاق می‌افتد که بسیار دردناک است. این حالت اغلب به‌دلیل کم‌آبی بدن، از دست رفتن الکترولیت‌هایی مانند پتاسیم، کلسیم و منیزیم، یا فشار بیش‌ازحد به عضلات به‌وجود می‌آید. تمرین شدید بدون آمادگی، گرم نکردن کافی قبل از ورزش، یا کشش ناکافی پس از تمرین نیز از عوامل مؤثر در ایجاد این گرفتگی‌ها هستند. نوشیدن آب کافی، تغذیه مناسب و انجام حرکات کششی پیش و پس از تمرین، به کاهش احتمال این نوع گرفتگی کمک می‌کند.

اولین علائم ایجاد آسیب های ورزشی

اولین علائم ایجاد آسیب ‌های ورزشی به صورت درد و ناراحتی در ناحیه آسیب‌ دیده بروز می‌کنند. این علائم شامل موارد زیر می‌باشند.

• درد و حساسیت: یکی از اولین نشانه ‌ها، احساس درد یا ناراحتی در عضله، مفصل یا بافت ‌های اطراف آن ناحیه است. درد به صورت ملایم یا شدید ظاهر می‌شود.
• تورم: در بسیاری از آسیب ‌ها، به خصوص در پیچ خوردن یا کشیدگی ‌ها، تورم در ناحیه آسیب ‌دیده ایجاد می‌شود که نشان‌ دهنده التهاب و آسیب به بافت ‌ها است.
• محدودیت در حرکت: آسیب ‌های ورزشی موجب کاهش دامنه حرکتی مفصل یا عضله می‌شوند و فرد نمی‌تواند مانند قبل حرکت کند.
• گرما و قرمزی: در مواردی که آسیب باعث التهاب می‌شود، ناحیه آسیب ‌دیده گرم و قرمز می‌شود.
• صداهای غیرطبیعی: در برخی آسیب ‌ها مانند شکستگی یا پارگی رباط، صدای خش‌خش یا ترک خوردن شنیده می‌شود.

اگر یکی از این علائم را تجربه کردید، توصیه می‌شود که بلافاصله استراحت کرده و از روش‌ های مانند کمپرس یخ و فشار برای کاهش التهاب استفاده کنید و در صورت لزوم به پزشک مراجعه کنید.

✅✅ بیشتر بخوانید: تعویض مفصل لگن

آسیب های ورزشی قابل پیشگیری هستند؟

بسیاری از آسیب ‌های ورزشی قابل پیشگیری هستند. با انجام برخی اقدامات احتیاطی و رعایت اصول ایمنی می‌توان خطر بروز این آسیب ‌ها را کاهش داد. روش ‌های پیشگیری از آسیب ‌های ورزشی شامل موارد زیر است.

• گرم کردن و سرد کردن مناسب: انجام تمرینات گرم‌ کردن قبل از شروع ورزش و سردکردن پس از آن به کاهش خطر آسیب کمک می‌کند. گرم کردن عضلات و مفاصل موجب افزایش انعطاف ‌پذیری و آمادگی بدنی می‌شود.
• تقویت عضلات و انعطاف ‌پذیری: تقویت عضلات و حفظ انعطاف ‌پذیری بدن از فشار بیش از حد به مفاصل و تاندون‌ها جلوگیری می‌کند. تمرینات تقویتی و کششی به حفظ تعادل عضلات کمک می‌کند.
•  استفاده از تجهیزات محافظ: در ورزش ‌هایی مانند فوتبال، بسکتبال یا اسکی، استفاده از تجهیزات ایمنی مانند کلاه، زانو بند، آرنج بند و کفش ‌های مناسب از آسیب‌ های شدید جلوگیری می‌کند.
•  رعایت تکنیک‌ های صحیح: استفاده از تکنیک‌ های درست در هنگام انجام ورزش‌ ها، مانند نحوه صحیح دویدن یا پرش، فشار روی عضلات و مفاصل را کاهش می‌دهد.
• استراحت و بازیابی: استراحت کافی بین تمرینات و مسابقات برای بازیابی بدن ضروری است. انجام تمرینات مکرر بدون استراحت باعث آسیب‌ های مزمن می‌شود.
• پیشگیری از فشار زیاد: توجه به حد توان بدنی و پرهیز از تمرینات بیش از حد یا فشار زیاد به عضلات و مفاصل در طول ورزش‌ ها از آسیب جلوگیری می‌کند.

تشخیص آسیب های ورزشی

تشخیص آسیب‌های ورزشی توسط پزشک متخصص یا فیزیوتراپیست از طریق ارزیابی بالینی و معاینه فیزیکی انجام می‌شود. پزشک ابتدا به تاریخچه دقیق آسیب، نوع فعالیت ورزشی و علائم موجود مانند درد، تورم، ضعف یا محدودیت حرکت توجه می‌کند. سپس با انجام معاینه فیزیکی، نقاط حساس، دامنه حرکتی مفصل و عضلات بررسی می‌شود. در صورت نیاز، آزمایش‌ های تصویری مانند رادیوگرافی و  MRI برای تشخیص دقیق ‌تر آسیب‌ های داخلی مانند شکستگی، پارگی رباط‌ ها یا تاندون‌ ها انجام می‌شود. تشخیص صحیح آسیب ورزشی برای انتخاب درمان مناسب و جلوگیری از آسیب ‌های بیشتر ضروری است.

روش های درمان آسیب های ورزشی پا

درمان آسیب ‌های ورزشی پا به نوع و شدت آسیب بستگی دارد، اما به طور کلی شامل روش‌ های مختلفی است که به بهبود و بازتوانی سریع  کمک می‌کنند. برخی از روش ‌های رایج درمانی عبارتند از:

• برای کاهش التهاب و تورم در آسیب ‌های حاد، استفاده از یخ و استراحت از فشار اضافی بر پا جلوگیری می‌کند.
• داروهایی مانند ایبوپروفن برای کاهش درد و التهاب استفاده می‌شود.
• تمرینات تقویتی و کششی برای بازگشت دامنه حرکتی و تقویت عضلات آسیب ‌دیده به کار می‌رود.
• برای کاهش التهاب در موارد خاص، تزریق داروهای کورتیکواستروئید موثر می‌باشد.
• در صورتی که آسیب شدید باشد و سایر درمان‌ ها موثر نباشند، جراحی یا آرتروسکوپی برای ترمیم آسیب ‌های رباطی یا غضروفی انجام می‌شود.

دکتر واحدیان، متخصص ارتوپدی، با تجربه و تخصص خود در تشخیص و درمان آسیب‌ های ورزشی، به ویژه مشکلات مربوط به پا، به بیماران کمک می‌کند تا با استفاده از درمان ‌های نوین و رویکردهای فردی، سریع ‌تر به بهبود دست یابند. ایشان با درک کامل از نیازهای ورزشی بیماران، روش‌ های درمانی دقیق و مؤثری را برای هر نوع آسیب ارائه می‌دهند.